|
Fındıkta
ABD oyunu
Her yıl fındığın hasat mevsimi gelmeden hükümetlerce taban fiyatı açıklanırdı.
Ama bu yıl IMF'ye fındık üretimini kısacağına dair söz veren hükümet fındık
fiyatını açıklamadı. Yaşanan kuraklıktan dolayı ürünü zarar gören ve rekolte düşüklüğü
bekleyen fındık üreticisi ise, ihracat geliri yüksek olan ürününe iyi bir fiyat
verilmesini talep ediyor.
Hızla alternatif ürün projesini hayata geçirmeye çalışan hükümetin üreticinin bu
beklentisine cevap vermesi beklenmiyor. Bu proje kapsamında fındıkta, dekardan alınan
gelir ile bu ürünler yerine yetiştirilecek alternatif ürünlerin dekardan alınan
gelirleri arasındaki farkın "telafi edici ödeme" olarak üreticilere ödenmesi
öngörülüyor. Hükümet Artvin, Bolu, Bartın, Giresun, Düzce, Kastamonu, Kocaeli,
Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Sinop, Trabzon ve Zonguldak'ta fındık üretimi yapan
milyonlarca aileye şunu diyor: "Fındığınızı sökün yerine alternatif ürün
olarak sökülen alanlarda şeftali, kiraz, vişne, ceviz, Trabzon hurması, kivi,
ahududu, böğürtlen, kuşburnu, mısır, soya, ayçiçeği üretin." Fındığın büyük
miktarlarda stok oluşturduğunu ve böylece büyük ekonomik kayıplara neden olduğunu
öne süren hükümet, üreticilerin üretim açığı olan ve son yıllarda önemli
miktarlarda ithalatı yapılan yağ bitkileri, mısır ve kaliteli kaba yem bitkilerini üretmesinden
hem ülkenin hem de üreticilerin karlı çıkacağını iddia ediyor.
Dünya fındık üretiminde başlıca ülkeleri, İtalya, İspanya, Yunanistan, ABD ve Türkiye.
Dünya iç fındık ticaretinde Türkiye büyük bir paya sahip. 1960'larda ticaret payı
yüzde 60 olan Türkiye 1990'larda bu payını yüzde 80'lere ulaştırmış durumda.
Dünya fındık üretim ve ihracatının büyük bölümünü elinde bulunduran Türkiye,
yaklaşık 11 aylık dönemde fındık ihracatından 663 milyon dolar döviz geliri sağladı.
Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçılar Birliği verilerine göre, 1 Eylül'de başlayan
2000-2001 ihraç sezonunun geride kalan bölümünde 198 bin ton fındık ihraç
edilirken, bunun karşılığında 663 milyon 565 bin dolar gelir elde edildi.
Tüm bu veriler Türkiye'nin iç fındık ticaretini tek başına yönlendirecek
potansiyele ve güce sahip olduğunu gösteriyor. Buna rağmen bugüne kadar fındık
borsasının Karadeniz yerine Hamburg olmasına seyirci kalanlar şimdi böylesi yüksek
getirisi olan bir ürünün, "Stok fazlası var", "Zarar ediliyor" söylemleriyle
üretimini kısmak uzun vadede ise yok oluşunu sağlamak istiyor. ABD ve AB ülkelerinde
fındık üretimi teşvik edilmezken, İtalya'da yüzde 50'ye varan bir üretim azalması
yaşanırken İspanya, ABD ve Yunanistan'daki fındık üretimleri kendi tüketimlerini
karşılayamayacak düzeye gerilemişken Türkiye'nin piyasadan çekilmesinin ülkenin ve
üreticinin lehine olduğunu söylemek gerçeği yansıtmıyor.
Şayet söylendiği gibi amaç "stok fazlasını eritmek" olsaydı fındığın
yalnız çikolata sanayisi yerine dünyaya çerez ile diğer unlu ve tatlı hazır
yiyeceklerde kullanılabilecek şekilde ihracatının yolları aranırdı. Çikolatadan yağ
sanayiine kadar geniş bir alanda tüketimi olan fındığın tüm alternatif tüketme
olanakları iyi değerlendirildi. Tüm bunların yerine IMF'den birkaç milyar dolar
alabilmek için her türlü maddi ve manevi değerlerini satışa çıkaran bir hükümetin,
büyük bir ihracat gelirine sahip olan fındıktan vazgeçmesinin altında başka bir
"Çapanoğlu" olduğu muhakkak. Bu "Çapanoğlu" da çok açık: ABD
Bademi'ni bu alanın tek ürünü olarak küresel dünya pazarında rakipsiz kılmak.
Fındığın kalitesi yetiştiği bölgeye, arazi yapısına, aldığı yağış, nem, rüzgar
ve güneşe göre belirlenir. Batı Karadeniz fındığı ile Doğu Karadeniz fındığı,
Ordu fındığı ile Giresun fındığında da farklı lezzet ve kalite farklılığı
vardır. Çok çeşitli kalitelere sahip Türkiye dünya pazarında en kaliteli fındık
üreticisi durumundadır. Bu nedenle ABD Bademi'ne ciddi bir rakiptir, yok edilmelidir.
Ürünü çok üretildiği için değil siyasi bir tercih sonucu yok edilmek istenen ve geçimini
fındıktan temin eden 5 milyon kişi bu oyuna "dur" demeli, alternatif ürün,
Doğrudan Gelir Desteği gibi kendi geleceğinin kuyusunu kazan uygulamalara şiddetle karşı
çıkmalı.
Evrensel
|
YANIKOĞLU II
HİZMETİNİZDE
YANIKOĞLU SÜPER MARKETİN İKİNCİ MAĞAZASI AÇILDI
(Eski Mavi Market)
ismetbaytak@hotmail.com
bergamakuzeyege@hotmail.com
|
