|
|
|
28 MAYIS 2001 SAYI: 408 |
||
|
||
|
|
|
28 MAYIS 2001 SAYI: 408 |
||
|
||
|
TEMEL HAKLAR Hak, kelime anlamıyla "Bir kimseye ait olan" demektir. Bir insanın insana yaraşır biçimde yaşayabilmesi için öncelikle hakları olması gerekir. İşte bu haklara TEMEL HAKLAR denir. "Temel Haklar, Temel Kişilik Hakları" yada "Kişilik Hakları" olarak ta bilinir. İnsanın değerini korumaya yönelik bu haklar başka haklardan yararlanabilmenin en önemli koşullarını oluşturur. Bu nedenle bunlara temel haklar denilir. Temel haklar öncelikli korunması gereken haklardır. Ama bu "temel haklar önemli, diğer haklar önemsizdir" şeklinde yorumlanmamalıdır. Temel hakların korunmasını ve geliştirilmesini sadece devletten beklemekte yeterli değildir. Kişi ve bireylerde temel hakların korunmasında ve geliştirilmesinde de önemli rol oynamalıdır. Haklar kullanılabildiği sürece hak olabilir. Sadece Anayasada yada bir metinde yazılı olması yeterli değildir. Bireyler ve toplam tarafından kullanılması önemlidir. Hakların kullanılmadığı yerde Demokrasiden ve özgürlüklerden bahsedilemez. O halde işe Anayasamızdaki temel haklarımızı öğrenmekle başlayalım. 1) YAŞAMA HAKKI İnsanın en temel hakkı; yaşama hakkıdır. Diğer bütün haklar yaşama hakkının korunmasına bağlıdır. Bu anayasal ve insanı bir haktır. Anayasamızın 17. maddesinde şu şekilde yer almaktadır. "Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma hakkına sahiptir" demektedir. 2) KİŞİ DOKUNULMAZLIĞI HAKKI Madde 17: Kimse işkence ve eziyet yapılamaz, kimse insan onuru ile bağdaşmayan bir ceza ve uygulamaya tabi tutulamaz. 3) SAĞLIK HAKKI Madde 56: Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek ve çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir. 4) EĞİTİM HAKKI Madde 42: Kimse, eğitim ve öğretim hakkından yoksun bırakılamaz. İlköğretim kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve devlet okullarında parasızdır. Çocuk hakları sözleşmesi madde 28: 1-a) İlköğretim herkes için parasız ve zorunlu hale getirirler. (sözleşmeye taraf devletler) b) Ortaöğretim sistemlerin genel olduğu kadar mesleki nitelikte olmak üzere çeşitli biçimlerde örgütlenmesini teşvik ederler ve bunların tüm çocuklara açık olmasını sağlarlar. Gerekli durumlarda mali yardım yapılması ve öğretimi parasız kılmak gibi önlemleri alırlar. Medeni Yasa Madde 14: Onsekiz yaşını doldurmayan çocukların tasarruf ehliyetleri bulunmadığından çocuklardan para istenemez. 5) DİLEKÇE HAKKI Madde 74: Vatandaşlar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında, yetkili makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile baş vurma hakkına sahiptir. Kendileriyle ilgili başvurmaların sonucu, dilekçe sahiplerine yazılı olarak bildirirler. Dilekçe ile başvuranların yanıtı, dilekçe sahiplerine iki ay içinde yazılı olarak bildirilmek zorundadır. 6) ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ Madde 20: Herkes özel yaşamına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel yaşamın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz. Adli soruşturma ve kovuşturmanın gerektirdiği istisnalar saklıdır. Haberleşme özgürlüğü de özel yaşamın gizliliği içersinde ve onun bir parçasıdır. Anayasamızın 22. maddesinde; "Herkes haberleşme özgürlüğüne sahiptir, haberleşmenin gizliliği esastır" denilmektedir. Anayasa ve yasalarımıza göre; bilgisi ve izni olmaksızın hiçbir vatandaşımızın konutuna girilemez, telefonu dinlenemez, mektupları açılıp okunamaz, özel yaşamıyla ilgili yazıları okunamaz. 7) KONUT DOKUNULMAZLIĞI Herkes kendi evinde, aile bireyleri ile rahatsız edilmeden huzurlu bir yaşam sürme hakkına sahiptir. Anayasamızın 21. maddesine göre; "Kimsenin konutuna dokunulamaz, kanun açıkça gösterdiği hallerde, usulüne göre verilmiş hakim kararı olmadıkça, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınan merciin emri bulunmadıkça, kimsenin konutuna girilemez, arama yapılamaz ve buradaki eşyaya el konulamaz" denilmektedir. |
HİZMETİNİZDE YANIKOĞLU SÜPER MARKETİN İKİNCİ MAĞAZASI AÇILDI (Eski Mavi Market)
|
||||||||||||||||||||||||||
 |
 |
 |
