|
GÖZLEM
Ali KAYA
KÖY ENSTİTÜLERİ ve TONGUÇ BABA
Bugün, Anadolu'nun ıssız köylerinde yetişen her ağaç, yurt sevgisiyle çarpan her yürek,
üreten her el ve düşünen her beyin, Köy Enstitüsü düşüncesini yaşatmaktadır. O
okulları kapatanların adlarını ise, çocukları bile eziklik içinde anmaktadırlar.
Tonguç Baba, yalnız Enstitüler'den çıkanların babası değil; iyiye, güzele, doğruya
inanan herkesin "Baba"sıdır!... Benim gibi düşünenler, Enstitü çıkışlı
olmasalar da Enstitülüdürler...
Köy Enstitüleri adı, yalnızca bir okulun adı olmaktan çıktı artık.
O, çağdaş, laik eğitimin simgesi, toplumcu üretim biçimine yönelik bir eğitimi amaçlayan
"idealin" adıdır.
YENİDEN AÇILMASI DÜŞÜNELEBİLİR Mİ?..
Olmaz ya.. Bugün, Köy Enstitüleri yeniden açılsa; 50 yıl önceki o aşkı, o
heyecanı yeniden yakalayabilir miyiz?.. Okumaya tutkun, kitap kurdu öğrencileri.. Bir
baba sevgisiyle yaklaşan öğretmen ve yönetim kadrosunu?.. Yarınların yazarlarını,
ozanlarını; kısacası, o "idealist"leri yeniden bulabilir miyiz okulları açsak
bile?.. Sanmıyorum.. Hem, köylerde insan mı kaldı ki,.. Büyük kentlerin varoşlarına
taşındı köyler. Açılacaksa benzeri okullar, oralarda açılmalıdır. İş eğitimine
yönelik, gerçek anlamda beceri kazandıran, yaparak öğreten "iş okulları"..
KIRK YILDIR RÜZGAR EKENLER, İŞTE ŞİMDİ FIRTINA BİÇİYORLAR!..
5-10 yılda, sayılamayacak kadar çok yazar, ozan, aydın yetişti Köy Enstitüleri'nden.
Fakir Baykurt'lar, Mehmet Başaran'lar, Talip Apaydın'lar, Mahmut Makal'lar, Niyazi
Altunya'lar, Hayrettin Uysal'lar, Nail Çağlayan'lar ve daha niceleri... Hep bu
okullardan yetişmişlerdir..
Ya bunların yerine açılan "İman Okulları"nda, "Mahalle Mekteplerinden
kimler yetişti dersiniz?... Adana Müftüsü Karases Cemalettin Kaplan, Akyazı Müftüsü
Hasan Mezarcı, Ulukent şehreminleri, sanatın içine tükürenler, Tayyip'ler, Şevki'ler,
Mercümek'ler, Cinci Hoca'lar, Şıhlar, şeyhler, Sivas'ta gençecik insanları yakanlar,
ülkemize ve çağdaşlığa yakışmayan, acayip kılıklı, çağdışı kalmış seriat
yanlısı kimseler, Aczimendi denilen mağara devri kaçkınları, Arap ve Acem hayranı,
Mustafa Kemal düşmanları..
Hepsi... Hepsi... İşte bu medrese bozması okullardan yetişmişlerdir...
Hiçbir şey birdenbire olmadı elbette.. Akşam laik düşüncelerle yatanlar, sabah şeriatçı
olarak uyanmadılar yataklarından!. Kırk yıldır rüzgar ekenler, işte şimdi fırtına
biçiyorlar!. O laik eğitim sürmüş olsaydı; ortam bugünkünden çok daha farklı
olacaktı. Bilinçli bir toplum oluşacak; İhtilalciler, darbeciler, akılları estikçe
yönetime elkoymaya cesaret bile edemeyeceklerdi. Büyük kentlerde prova yapanlar, Anıtkabirde
olay çıkaranlar, acaba nasıl bir eğitimden geçtiler de bugünlere geldiler
dersiniz?.. Yazımı, Köy Enstitüsü' çıkışlı sevgili Mehmet Başaran'ın bir şiiriyle
bitirmek istiyorum:
Çamlıbel'de bir gül açsa
Uykuları kaçar Bolu Beyi'nin
Çünkü, kırmızıdır gül
Toprağın ve halkın uyanışına benzer
Bir değil, bin gül açıyordu Anadolu'da
Ekmeği ikiye bölsen
Aydınlık sesi duyuluyordu halkın
Köyleri tutmuştu aşkın ve terin hünerleri
Bir oldular da Bolu Beyi'yle
Kapattılar Enstitüleri..
|
YANIKOĞLU II
HİZMETİNİZDE
YANIKOĞLU SÜPER MARKETİN İKİNCİ MAĞAZASI AÇILDI
(Eski Mavi Market)
ismetbaytak@hotmail.com
bergamakuzeyege@hotmail.com
|
